25.10.08

    17.10.08

    Reigning Ass(es)

    Ông Hugo Chávez lãnh đạo vương quốc của các nàng Venezu-silia xinh đẹp. Ông thường khoa chân múa tay, thậm chí sùi cả bọt mép, trước công chúng và có riêng cho mình một chương trình (Aló Presidente) để làm trò (mị dân thân tả) trên đài truyền hình quốc gia. Ông muốn giúp các nước cộng hòa chuối khôi phục lại vị thế (chưa bao giờ có) của mình sau khi dẫn dắt thành công nước ông đi lại gần Cuba anh em.

    Một hôm chống cằm ở Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc không xong, trong khi người khác đang phát biểu, ông quay sang oang oang: “Có một con quỷ vừa ngồi đây”. Ý ông nói ông Bush con. Vì là cuộc họp của khối Mỹ La Tinh và vài nước “liên quan”, nên có đức vua Tây Ban Nha tham dự. Đức vua chắc hôm đó khó ở trong người, bèn chồm lên bảo: ¿Por qué no te callas?” Hỏi giang hồ thì được biết là một câu không lấy làm đẹp mặt gì lắm, nhất là khi nói cho một vị nguyên thủ nghe. “Tại sao mày không/chưa chịu câm miệng lại nhỉ?” Có thể là vậy.

    Saïd khác, ông viết quyển Orientalism (Đông phương học), vừa đủ để tạo ra một nhánh mới trong nghiên cứu học thuật. Tuy ông cũng đưa nhiều nhận xét gây tranh cãi nhưng chưa phải ôm trọn một câu tương như vậy giữa thanh thiên bạch nhật trong đời bao giờ. Khi trở về gần nơi chôn nhau cắt rốn của mình, đứng ở Lằn Xanh (Blue Line) bên này Li-băng (Lebanon), ông nhặt một viên đá ném về phía trạm canh của người Do Thái. Cụ thể ông ném vào cái gì, ai biết được. Nhưng rõ ràng ông có phát ngôn.

    Phát ngôn là quyền của mỗi người. Mỗi hoàn cảnh phát ngôn, mỗi tư cách phát ngôn, mỗi nội dung phát ngôn, mỗi phương tiện phát ngôn…là mỗi. Đại khái vậy.

    Vua Tây Ban Nha chắc không có dịp đi Việt Nam và đủ rành tiếng Việt để coi ti-vi, đọc báo, hay nghe các loại cơ quan (chức năng), các loại bộ phận (chức vụ) giải thích/ hợp lý hóa về nhiều thứ trên đời (ngoại trừ “vì sao chuột chù có lông và hoa hồng có gai?”). Ờ, sau đó lại thêm thắc mắc về những thứ quy định, nghị định, thông tư, văn bản hướng dẫn dưới luật trong đó đề cập tới chuyện to bi nhiêu, dài bi nhiêu thì chỉ được làm có bi nhiêu, hoặc ngay cả không được làm. Mà chắc ông cũng không có kiên nhẫn khi hàng ngày phải tiếp xúc với bao la những câu trả lời, những phóng sự, những bài bình luận đố vui có thưởng rứa a rứa a để rồi phải đứng lên ngồi xuống chỉ trỏ liên tục.

    Nhưng ông có thể đi dự lễ trao giải Nobel. Đợi đến cái câu đầy cảm khái năm nay của hội đồng Nobel Văn chương, ông sẽ ngọ nguậy thúc thúc cùi chỏ vào ngực vương phi Đan Mạch: “Ê nè, ‘reigning civilization’ là cái quái quỷ gì vậy?” Vương phi ngần ngừ: “Chắc có nhầm lẫn, hay ý ông chủ tịch muốn nói: “[The uncivilized] reigning [the] civiliz[ed]ation.” Vương phi dứt lời, trên kia ông chủ tịch cũng vừa kịp kết phần phát biều của mình: “… As always, ladies and gentlemen.”