1.7.08

    Đêm Ngủ Ở Tỉnh

    Nhiều khi có một câu chữ nào đó cứ bám riết lấy mình, vang lên trong đầu hoài không chịu buông tha. Hồi tám chín tuổi, ở nhà bên có anh lính hay chơi đàn rất khuya. Đàn anh đã cho mình trời xanh bao ước mơ tuổi thơ. Một hôm mình đang cầm cái que đứng dưới gốc me, anh chạy ra đưa cho tờ giấy kẻ ngang sạch sẽ có chép nhạc nắn nót. Tặng cháu nè. Chú mới sáng tác đó. Hi, mình đọc sơ lời biết đó là bài Mặt trời bé con của Trần Tiến hay phát trên loa phát thanh phường chớ gì. Anh lính này còn ký bay bướm ở dưới nữa. Từ đó mình hết hơi, rã miệng vì cứ hả họng là ngày xưa có chú bé…Lả người cho đến một lúc nào đó, không hiểu bằng cách nào, mình lại quên bén nó đi.

    Đêm ngủ ở tỉnh là một trường hợp khác. Mình không bao giờ có ý định đẩy nó ra khỏi óc, cũng không có ý gợi nhớ đến nó. Nó thường đến với mình rất bất ngờ nhưng êm đềm vào những buổi khuya. Khi đó mình đang ngủ mơ màng, rồi choàng tỉnh dậy như có ai vỗ nhè nhẹ lên vai: Đêm ngủ ở tỉnh.

    Đêm ngủ ở tỉnh. Câu này nghe phê dễ sợ. Tưởng tượng coi, nó là tên một tập truyện có hơi hướm cổ điển và Tây, nhưng xa xăm mơ hồ hơn, như Niềm vui hãy ở lại hay Điều kỳ diệu của tâm hồn mà mình đọc được hồi nhỏ. Sách mượn ở hàng xóm thôi. Nhà không có sách. Bác hàng xóm hưu non này có nhiều sách mà hay phát biểu xỏ lá. Mày nói như cọp nhai đậu phộng. Là sao cha? Thì nghe nó lổn nhổn chớ sao.

    Đêm ngủ ở tỉnh. Mình nâng niu bốn chữ này đến độ không dám bịa ra chuyện gì để mà gắn vô. Lỡ không xứng coi như đi đời một ám ảnh dễ chịu. Thà cứ để nguyên như vậy còn hơn.

    Phải nhận rằng chuyện gì cũng có nguyên cớ của nó. Vậy mà mình không thể nào tìm lục trong ký ức một mẩu nhỏ đời sống mình từ lúc lọt lòng, thòng tận bây giờ tại sao có mấy chữ này trong đầu. Mình phải hoặc nghe ai nói, hoặc đọc ở đâu đó chớ. Không nhớ. Mọi người trong nhà đều nói mình lộn xộn cũng phải. Cái cách mình mở miệng không giống những người khác. Cái rổ từ vựng của mình cũng vậy. Nó làm sao làm sao. Đôi khi đang nói thì ngắc ngứ không biết phải dùng từ gì cho thích hợp. Sang quá không được. Xuống tông một tí thì lạc. Ít học quá, phô quá, điệu bộ quá. Nói một câu toàn phương ngữ miền Bắc mà mình phát âm giọng Nam Trung chẹt lét, chen vô vài tiếng của tỉnh mém giáp ranh quê nhà. Hoặc cả đám đan chéo đan chùm cũng có. Lấp lỡ vậy đó. Chưa bàn tới câu cú. Gớm ghê luôn. Nghi do học hành dang dở, cao không ra cao, thấp không ra thấp. Lại mê TV. Đài nào cũng coi, báo mình càng coi thường nữa.

    Sớm nhứt là câu này vô trỏng hồi năm lớp chín, tức năm cuối cùng mình còn gần gũi chuyện học hành. Năm này nhiều sự biến.

    Khởi đầu là anh Tư. Đi nhậu về xáng cho mình một bạt tai. Điên thì chết từ nhỏ đi nghen mậy? Bà già chồm hỗm nhai trầu trong bếp. Thằng nói vậy nghe được sao con! Rồi ngồi khóc à ơi không ai thèm dỗ. Mình cũng lủi đi chỗ khác cho rồi. Sau mới biết chả uống ở quán chú Nhố với mấy cha trong xóm. Quán này bà ngoại hay sai mình đi mua nước mắm, tiêu, đường, mấy thứ linh tinh. Các cha thường tụm đó uống cà phê tán phét. Mình ngứa tai hỏi chõ vô. Ai nói chú vậy chú? Để tâm thù mình. Đợi anh Tư đi nhậu có đầy đủ mấy đứa giả bộ hỏi. Nghe nói em mày học giỏi lắm? Anh Tư nói ờ, nó nói chớ đứa nào. Nhưng mà nó bị khùng khùng đúng không? Đó, có vậy thôi cũng đánh mình.

    Chưa hết. Cách đó hai tháng, thi môn Giáo dục Công dân. Con nhỏ ngồi sau mình không thuộc bài. Chỗ hỏi về cơ cấu nhà nước, bộ máy lãnh đạo gì gì đó, nó khều mình. Chủ tịch Quốc hội là Nông gì mày? Nông Đức Mạnh. Nông Đức Mặn hả? Ờ, Nông Nước Mặn. Con này ghi vô thiệt. Tới hồi bị điểm 3 nó rủa mình. Bà cô dạy GDCD là bí thư Đảng uỷ của trường nên phải làm cho ra chuyện. Nó chỉ mình thì mình phải cúi đầu nhận tội. Là tội nói giỡn thôi. Vậy mà họp hội đồng giáo viên kêu mình xách động phỉ báng. May thầy hiệu trưởng ổng hạ khẩu nương tình. Con nít nó nghịch. Nhưng phải bị điểm 2 và đạo đức Yếu Học kỳ I. Bỏ công mình thức dậy sớm học bài. Con nhỏ kia mới khùng thiệt. Mùa mưa nó mặc áo mưa bộ đến lớp. Tụi con trai đứng ở góc đằng xa, đang chuyện gẫu không chú ý gì. Nó la thiệt to. Mấy ông quay mặt lại cho tui cởi quần (là nó nói cởi cái quần đi mưa). Ngày nào nó cũng vô lớp la như vậy cho tới hết mùa mưa.

    Còn nữa. Cha thầy dạy lịch sử mới về trường ở trong xóm chớ đâu. Giờ học có 45 phút toàn nói tào lao xịt bợp. Lúc nào cũng thiếu giờ. Giờ sau là giờ thể dục. Mình làm lớp trưởng nên bị ông thầy này cạo. Cho lớp xuống trễ nữa hả? Dạ tại thầy K. Nói ổng bữa sau đừng vậy nữa. Lớp leo, nhảy, chạy, bò… được một nửa là giải tán. Từ đó, kẻng đánh hết giờ mình liền buông bút. Ổng để ý bắt tại trận. Cho giờ C. Cô chủ nhiệm tức quá. Trong mấy chục năm lịch sử của trường, chưa khi nào một lớp chọn, lớp mẫu mà bị giờ C. Ô nhục vầy không chào cờ được. Ông chồng cô chở cô tới nhà, ngồi ngoài xe vắt chân hút thuốc phì phèo. Cô chủ nhiệm vô đề liền nhưng phải mất hồi lâu ông già, bà già mình mới hiểu Sổ đầu bài, A, B, C tùm lum là cái gì. Ông già mình giơ hai tay lên trời. Chắc tui giết thằng này quá bà. Rồi cả lũ kéo nhau sang nhà thầy K. Ổng không thèm nhìn mình. Cô chủ nhiệm bá vai ổng dắt ra hiên. Mày nể chị, tha cho nó lần này. Sửa lại giờ B đi. Thằng này để tao trị. Coi như êm xuôi. Mình chỉ thấy ổng thường mướn truyện chưởng nhái và uống rượu ghi sổ ở quán chú Nhố, nhưng tụi trong lớp nói ổng với thầy thể dục hay chơi bài tiến lên, chặt hẽo ăn tiền tá lả ở trên xóm trên.

    Thi tốt nghiệp đậu á khoa. Thi chuyển cấp đậu vớt. Ở nhà cho rồi. Anh Năm cản. Tự nhiên dị mầy? Không thích thôi. Bà già nói. Kệ nó. Anh Ba. Không được, phải có cái cớ gì đáng đáng nghe mới thuận tai. Vậy là từ đó chả phao tin mình bị viêm xoang hay nhức đầu sảng, học không vô. Người này người kia còn đem thuốc gia truyền tới cho mình. Thi
    ệt tình.

    Nghỉ học phải theo mấy chả đi làm xa, vì xanh quanh hết ruộng rồi, ngoài ra thị xã cũng nhỏ. Khoan cắt bê tông, chuyên gia chống thấm và lót gạnh nền thương xá là nghề của mấy anh em. Mấy cha này kiết lắm, toàn ngủ nhà trọ dưới 8500đ. Đang hôm mình nghe Đêm ngủ ở tỉnh, ngồi dậy ngó ngang đã đã, anh Ba thò tay đè đầu mình. Nằm xuống, nằm xuống. Nhiều khi thấy cha này lãng dễ sợ (Anh Năm ngu ngu nổ nổ không nói gì rồi). Nhưng còn đỡ hơn anh Tư, sến chịu không thấu. Quanh giường dán đầy hình Lam Trường, Đan Trường. Mê nhứt hai thằng này. Đẹp trai còn hát hay, ác thiệt. Mua được cái đầu VCD là coi tối ngày. Ông già canh me chả đi chơi, ở nhà chọt chọt để coi cải lương làm hư mẹ cái đầu người ta. Chả về la lối. Nói mà, cha này chỉ có tài phá là giỏi.

    Ông già lạc hậu thiệt, nhìn mặt lúc nào cũng ngơ ngác như con bò lạc. Dị hở?! Tụi mày giờ hiện đại quá. Lúc ăn cơm, lúc nhậu là lúc ổng kể những chuyện xưa rích. Phong trần không ra phong trần, không lãng tử, không anh hùng cứu chúa, không hoà hoa gì ráo trọi. Mà nghe cả trăm lần, nghĩ coi. Chán quá, không biết làm sao mình phải thêm đầu thêm đũa vô, cắt khúc này ráp vô khúc nọ, thậm chí đẻ chuyện cho nó lạ. Rồi phải mồi mồi nhớ không? nhớ không? Vậy là bữa sau, cũng có khi ngay trong bữa đó, có chuyện mới để nghe. Nhưng nhiều lúc ổng chấp lộn, hoặc kể chưa hết thì quên khúc mình chêm thêm nên nghe nó vô duyên kinh khủng. Nhằm bữa có khách, khách không hiểu gì cười nhăn nhở, mình muốn độn thổ nên giả bộ gõ gõ chén xuống một câu vọng cổ mùi. Nhưng mình cũng không phải chịu ổng lâu, ổng bị bại thận nên phải đi chạy máy ở bệnh viện tuần hai lần. Bớt nói lại. Bao nhiêu tiền anh Tư để dành cưới vợ vô đó hết. Chưa từng thấy anh Tư quen cô nào. Để tiền cưới vợ chi vậy cha? Ai biết mậy. Đời nhiều thay đổi, có khi duyên số nó tới. Chạy thận đâu được vài tháng thì ông già tiêu. Anh Ba chậc lưỡi. Rồi xong. Anh Tư lầm bầm. Nói mà, cha này chỉ có tài phá là giỏi. Anh Năm không nói gì, lo mua hòm mua áo.

    Bà già cử mình vô Sài Gòn đón phái đoàn bên Mỹ về. Ở nhờ nhà bà dì họ. Nhà rộng rinh. Xa thành phố. Đẹp kinh hồn. Đêm trước ngày máy bay đáp xuống mình lại giật mình nghe ai nói văng vẳng bên tai: Đêm ngủ ở tỉnh. Mở mắt thấy căn phòng sơn màu hồng hồng. Đèn ngủ cũng màu hồng.

    Về tới đầu ngõ, cả nhà chạy ra tay bắt mặt mừng. Anh họ, chị họ lâu ngày không gặp nên khóc thảm. Vừa kịp lúc liệm. Liệm xong cả nhà ra bàn uống nước. Bà già đứng lên. Thím cảm ơn các con đường xá xa xôi về nhìn mặt chú mày lần cuối. Anh họ xua xua tay. Cảm ơn gì thím. Tụi con phải cảm ơn thím mới đúng. Ở bên đó bận bịu tối ngày, không ngơi ra được. Cũng không có dịp chánh đáng về thăm quê hương. Sẵn chú cũng như cha mà thím. Bà già ờ ờ rồi đi ra sau nhà, vừa đi vừa bụm miệng cười khục khục. Má, thằng này nó điên rồi.

    Lúc sắp di quan, bác hàng xóm đứng sát cạnh, mình quay qua. Biết quyển nào tên Đêm ngủ ở tỉnh không? Ông sư dẫn đầu đám rước đi ngang gõ tóc tóc tưởng mình nhắc ổng cái gì, quay lại hả một tiếng thiệt to. Anh Ba đứng khựng lại xém làm đổ lư nhang đang bưng. Mình nói không có gì. Tụng tiếp đi. Bác hàng xóm nhìn xuống ngón chân cái ngọ nguậy suy nghĩ. Tao nghe quen quen. Đúng rồi, tên một tập truyện của Hoàng Ngọc Biên xuất bản trước 75 ở Sài Gòn. Có đây không? Không. Đọc chưa? Chưa.

    Mở cửa mả, rồi mãn tang, bao nhiêu chuyện lu bu bây giờ mới có thời gian ngồi chép lại mấy dòng này. Lâu, mình không thấy Đêm ngủ ở tỉnh về gọi giữa khuya. Nhiều đêm mất ngủ, nằm trong bóng tối nghe tiếng bà già thở khò khè hay tiếng anh Tư ngáy lại nghĩ về bốn chữ này.

    03.2008





    Lời cuối chân em: Dạo này rảnh quá nên hơi lười, toàn đem chuyện nhà/cũ ra tám nhảm đỡ ghiền. Còn phần hai không biết bao giờ mới tới. Hehe…

    9 nhận xét:

    1. Sẵn hứng hồi cố, KV làm luôn một lèo "đêm ngủ ở phố/huyện/làng/nhà hàng xóm luôn đê'.;))

      Trả lờiXóa
    2. đón chờ phần 2,3,4 ... cũng coi như TTTK, dù bẽn lẽn :))

      Trả lờiXóa
    3. ôi trời, Hoàng Ngọc Biên là ông già thần tượng của mình cùng với Phạm Công Thiện. Mà mình thắc mắc sao bạn này hay nói chuyện ngày xưa quá xá quà xa?

      Trả lờiXóa
    4. @hollyaput: Ngủ (lang) toàn tập hả bác? Hehe...

      @sonata: TTKH chắc thỉnh thoảng cũng cười bẽn lẽn thật, TTTK ra sao thì em không biết. :))

      @NamGiang: Dạ tại em cũng thuộc dạng "xưa quá xá quà xa". ;D

      Trả lờiXóa
    5. Đêm Tỉnh Cả Ngủ!

      Trả lờiXóa
    6. Entry dài quá!
      "Đêm ngủ ở tỉnh" nghĩ đi nghĩ lại cũng hay hay, cái thời mà con người đi lại còn quá khó khăn thì "Đêm ngủ ở tỉnh" qủa là một khát vọng lớn. DLVN cũng khoái câu này lắm, chính vì vậy mà hay đi du lịch, chỉ khổ nỗi là đêm về là nằm lăng quay ra ngủ, sáng hôm sau phải dậy sớm để đi, chẳng còn nhận ra đâu là tỉnh hay là nhà nữa :D

      Trả lờiXóa
    7. @ThaoT: Đêm Tỉnh Cả Ngủ, là đêm hắn bắt làm...

      Trả lờiXóa
    8. Hiện thực bí ẩn, quá khứ lẫy lừng Nam Giang ơi! He he.

      Trả lờiXóa
    9. Hi, I just happen to be here. Nice blog. :>

      Trả lờiXóa